Katedra za mikrobiologiju

Prve aktivnosti vezane za mikrobiološka istraživanja započela je  dr Olivera Ristić početkom sedamdesetih godina prošlog veka, u okviru Zavoda za biologiju Univerziteta u Novom Sadu. Od tog vremena, razvoj mikrobiologije kao naučne discipline uslovio je i dalji razvoj Katedre za mikrobiologiju u okviru Instituta za biologiju, PMF-a, danas Departmana za biologiju i ekologiju PMF-a u Novom Sadu. Članove Katedre danas čine jedan redovni, tri vanredna profesora, tri asistenta i jedan naučni saradnik.

 

Članovi Katedre:

   Dr Dragan Radnović, redovni profesor

   Dr Jelica Simeunović, vanredni profesor

   Dr Maja Karaman, vanredni profesor

   Dr Petar Knežević, vanredni profesor

   Dr Ivica Tamaš, naučni saradnik

   Dr Verica Aleksić Sabo, asistent

   Dr  Dajana Blagojević, asistent

   Mast. biol. Milana Rakić, asistent

 

   Ostali saradnici koji aktivno učestvuju u radu Katedre su: Dr Kristina Tešanović, istr. saradnik, Dragana Čučak, asistent, Mast. Biol. Jelena Narančić, istr. pripravnik, Mast. biol. Eleonora Bošković, istr. pripravnik, Petar Davidović, istraživač pripravnik, Isidora Nikolić, istraživač pripravnik, Sanda Savić,  tehnički saradnik.   

Pored sadašnjih članova, od njenog osnivanja pa do danas stalni članovi Katedre za mikrobiologiju bili su i  dr Olga Petrović,  dr Slavka Gajin,  dr Milan Matavulj, dr Miloš Bokorov, dr Zorica Svirčev,  dr Miroslav Gantar, dr Milutin Erbežnik i Verica Prodanović.

 

   Katedra za mikrobiologiju realizuje nastavu kroz predmete na studijskim programima osnovnih, master akademskih i doktorskih studija:


Osnovne akademske studije – Bakteriologija, Bioaktivni agensi mikroorganizama, Biodegradacije, Biotransformacije, Biologija algi i gljiva, Ekologija mikroorganizama, Jestive i otrovne gljive, Lekoviti agensi algi i gljiva, Mikologija, Mikrobiološki praktikum, Opšta mikrobiologija, Osnove mikrobiologije, Sistematika algi i gljiva i Virusologija.


Master akademske studije – Antimikrobni agensi,  Bioaktivni metaboliti mikroorganizama, Biofilmovi, Biologija bakteriofaga, Biologija pijaćih i otpadnih voda, Biotehnologija mikroorganizama,  Eksperimentalna mikrobiologija, Mikrobiologija životne sredine, Mikrobiološki monitoring i Patogeni mikroorganizmi, Primenjena mikologija, Mikrobiologija slatkovodnih ekosistema.


Doktorske akademske studije – Biohemijske metode u mikrobiologiji, Biotehnološka primena mikroorganizama, Ekologija mikoorganizama 2, Fiziologija mikroorganizama, Mikrobiologija pijaćih i podzemnih voda, Mikrobiologija zagađenih voda, Odabrana poglavlja bakteriologije, Odabrana poglavlja iz mikologije, Odabrana poglavlja virusologije, Toksini mikroorganizama.

Pored pomenutih predmeta, članovi katedre realizuju i seminare u okviru programa stalnog stručnog usavršavanja nastavnika i profesora biologije i užestručnih predmeta u oblasti mikrobiologije.

 

  pdf   Mentorstva na katedri za mikrobiologiju.pdf

 

Spisak udžbenika i monografija:


  1. J. Simeunović: Cijanobakterije i cijanotoksini u površinskim vodama Vojvodine (monografija), Andrejević K. i Andrejević T. (eds). Beograd, Biblioteka Dissertatio, Zadužbina Andrejević, 2010.
  2. M. Karaman: Lekovitost autohtonih makrogljiva (monografija), Andrejevic T. (ed). Beograd, Biblioteka Dissertatio, Zadužbina Andrejević, 2012.
  3. P. Knežević: Bakteriofagi - alternativni antimikrobni agensi (monografija), Andrejevic T (ed). Beograd, Biblioteka Dissertatio, Zadužbina Andrejević, 2012.
  4. J. Simeunović: Kolekcija kultura cijanobakterija (monografija), Andrejević K. i Andrejević T. (eds).   Beograd, Biblioteka Academia, Zadužbina Andrejević, 2005.
  5. B. Dalmacija, O. Petrović, S. Rončević, I. Ivančev-Tumbas, M. Bečelić, J. Simeunović, J. Agbaba, D. Radnović, N. Lazić, M. Đukić: Naftno zagađenje područja Ratno ostrvo - mogućnosti prirodne bioremedijacije (monografija), Dalmacija B. i Petrović O. (eds.) Novi Sad, PMF, Departman za hemiju, 2004.
  6. D. Đukić, S. Gajin, M. Matavulj, L. Mandić: Mikrobiologija voda (monografija). Prosveta, Beograd, 2000.
  7. O. Petrović, S. Gajin, M. Matavulj, D. Radnović, Z. Svirčev: Mikrobiološko ispitivanje kvaliteta površinskih voda, Prirodno-matematički fakultet u Novom Sadu, Institut za biologiju, Novi Sad, 1998.
  8. S. Rončević, Lj. Vapa, E. Popović, M. Matavulj: Praktikum iz biologije za studente prehrambenih, hemijskih i farmaceutskih tehnologija, PMF, Institut za biologiju, Novi Sad, 1991.
  9. S. Gajin, M. Matavulj, M. Gantar: Osnovi mikrobiologije nižih biljaka i gljiva, praktikum. Univerzitet u Novom Sadu, Prirodno-matematički fakultet, Institut za biologiju, 1987.
  10. S. Rončević, Lj. Vapa, E. Popović, M. Matavulj: Praktikum iz biologije za studente prehrambenih tehnologija, Prirodno-matematički fakultet u Novom Sadu, Institut za biologiju, 1983.

 

Naučna delatnost

 

   U okviru Katedre za mikrobiologiju naučna delatnost se odvija u nekoliko pravaca. Od osnivanja laboratorije, pa sve do danas, polje interesovanja je mikrobiološki kvalitet površinskih, podzemnih i otpadnih voda. Istraživački rad se obavlja u oblasti biomonitoringa, sapromikrobiologije, saprobiologije, bioremedijacije, toksikologije voda, sa posebnim osvrtom na cijanotoksine. U okviru ekološke mikrobiologije istraživanja su usmerena i na zaštitu biodiverziteta mikroorganizama.

Tokom poslednje decenije istraživanja su usmerena i na biotehnološku primenu mikroorganizama i njihove bioaktivne metabolite, kao i na iznalaženje alternativnih antimikrobnih agenasa. Takođe se proučavaju i mikrobni biofilmovi, biologija bakteriofaga kao i potencijal njihove primene u različitim oblastima.

Članovi Katedre za mikrobiologiju za svoja istraživanja koriste opremu koja je  smeštena u prostorijama Prirodno-matematičkog fakulteta, Departmana za biologiju i ekologiju, kao i opremu koja se nalazi u laboratorijama Katedre za mikrobiologiju. Laboratorije su opremljene laminarnom komorom, a rad sa mikroorganizmima se odvija i u dve sterilne komore. Od opreme na raspolaganju su liofilizator (CHRIST ALPHA 2-4 LDplus Freeze Dryer), epifluorescentni istraživački mikroskop (Olympus BX51), oprema za molekularno-biološke analize (sistem za horizontalnu i vertikalnu elektroforezu;  sistem za dokumentaciju gelova i termocycler), fotometar, oprema za sterilizaciju (suvi sterilizator, autoklavi), sistem za mikrobiološku filtraciju,  hladnjak za duboko zamrzavanje (-80 oC), laboratorijske rotacione tresilice, centrifuga sa hlađenjem,itd.

Na katedri postoje i kolekcije kutura bakterija, cijanobakterija, gljiva i bakteriofaga, koje se koriste u naučno-istraživačkom radu.

 

Na međunarodnom nivou Katedra za mikrobiologiju ima razvijenu saradnju sa nizom akademskih institucija: Departmanom za biotehnologiju Univerziteta u Segedinu (Mađarska); KU Leuven, Fakultet za bioinženjering, Laboratorija za tehnologiju gena  u Belgiji; Departman za biologiju, Biotehničkog fakulteta, Univerziteta u Ljubljani (Slovenija), Univerzitet u Pečuju (Mađarska), Univerzitet  Sv. Kiril i Metodija u Skoplju (Makedonija), Prirodno-matematički fakultet Univerziteta u Banjoj Luci (Republika Srpska), University of Applied Sciences Northwestern Switzerland, School of Life Sciences, Muttenz, Switzerland, Politehnička škola u Lozani (Švajcarska),  Institut „Ruđer Bošković“ iz Zagreba u Hrvatskoj,  Institut za molekularnu biologiju Slovačke akademije nauka u Bratislavi .    

 

Na nacionalnom nivou saradnja je ostvarena sa sledećim institucijama: Institut za Javno Zdravlje Vojvodine (Novi Sad); Departman za hemiju, PMF-a u Novom Sadu; Tehnološki fakultet u Novom Sadu; Departman za biologiju i ekologiju, PMF-a u Nišu, Katedra za farmaciju medicinskog fakulteta Univerziteta u Nišu; Institut za nizijsko šumarstvo i životnu sredinu Univerziteta u Novom Sadu; Naučni institut za veterinarstvo „Novi Sad“, Institut za vodoprivredu „Jaroslav Černi“ (Beograd), itd.

Članovi Katedre su višegodišnji članovi Društva mikrobiologa Srbije i FEMS-a (Federation of European Microbiological Societies), kao i međunarodne radne grupe za istraživanje Dunava IAD (Internationale Arbeitgemeinschaft Donauforschung, Wien).