Jestive i otrovne gljive

Studijski program:Diplomirani biolog

Vrsta i nivo studija: Osnovne akademske studije

Naziv predmeta: Jestive i otrovne gljive

Šifra predmeta: OB030

Nastavnik: dr Milan Matavulj

Status predmeta: izborni

Broj ESPB:5

Uslov: položeni predmeti Biologija algi i gljiva ili Sistematika algi i gljiva, odslušan predmet Hemija

Cilj predmeta

Cilj predmeta je da se studenti upoznaju sa: značajem gljiva kao posebne grupe organizama sa aspekta njihove upotrebe u ishrani i lečenju (funkcionalna hrana), ali i kao grupe mikroorganizama koja produkuje specifične toksine i na taj način predstavlja opasnost po ljudsko zdravlje. Upoznavanje studenata sa osnovnim morfoanatomskim kaarakteristikama jestivih vrsta gljiva i njihovim nutritivnim vrednostima, kao i sa najvažnijim vrstama i rodovima otrovnih gljiva, hemijkom prirodom otrovnih supstanci, sindromima trovanja i postupcima prve pomoći.

Ishod predmeta

Prepoznavanje (determinacija) osnovnih vrsta i rodova jestivih i otrovnih gljiva u prirodi; Razumevanje značaja upotrebe gljiva u ishrani kao izvora zdrave hrane (vitamini, minerali, esencijalne aminokiseline, balastne nesvarljive komponente) i kao saplemenata tj. dodataka ishrani (napici, tinkture, itd.); Prepoznavanje sindroma trovanja i postupci prve pomoći.

Sadržaj predmeta

Teorijska nastava: Životne strategije i značaj gljiva; Pravila sakupljanja i pripreme jestivih gljiva; Determinacija gljiva sa posebnim osvrtom na jestive i otrovne vrste; Nutritivne vrednosti gljiva;Lekovita svojstva gljiva; Najznačajnije vrste jestivih gljiva; Najznačajnije vrste lekovitih gljiva; Vrste gljiva koje se uzgajaju za komercijalnu upotrebu; Hemizam otrova gljiva; Teški metali, radioaktivni elementi i druge toksične, otrovne materije u gljivama poreklom iz spoljašnje sredine; Lažna i blaga trovanja gljivama; Najznačajnije otrovne gljive i sindromi trovanja: faloidinski, orelaninski, giromitrinski, muskarinski, panterinski, psilocibinski, koprinus sindrom, paksilus sindrom, gastrointestinalni sindromi; Prepoznavanje simptoma trovanja gljivama, postupci prve pomoći i lečenje.

Praktična nastava: rad na terenu - prepoznavanje jestivih i otrovnih vrsta gljiva i načini sakupljanja jestivih vrsta, laboratorijski rad – determinacija jestivih i otrovnih vrsta gljiva, konzervacija gljiva, priprema napitaka i tinktura, i dr.

Literatura

  1. Chang, S.T. & Miles, P. (2004): Mushrooms– cultivation, nutritional value, medicinal effect and environmental impact, 2nd Edition, CRC Press, Boca Raton, Florida.

  2. Bresinsky, A. & Besl., H. (1990): A Colour Atlas of Poisonous Fungi, Wolfe Publishing Ltd., London, England.

  3. Uzelac, B. (2005): Skripta za sakupljače gljiva - početni kurs, Beograd.

  4. Jordan, M. (1998): The Encyclopedia of Fungi of Britain and Europe, David & Charles, Edinburgh.

  5. Courtecuisse, R., Duhem, B. (1995): Mushrooms and Toadstools of Britain& Europe, Collins, London.

  6. Phillips, R. (1994): Mushrooms and other Fungi of Great Britain and Europe, Macmillan, London.

  7. Uzelac B. (2009): Gljive Srbije i Zapadnog Balkana, BGV, Logik, Beograd

Broj časova aktivne nastave

Predavanja:

2

Vežbe:

2

Drugi oblici nastave:

 

Studijski istraživački rad:

Ostali časovi

 

Metode izvođenja nastave : predavanja u vidu Power Point prezentacija, prakičan rad na terenu i u laboratoriji

Ocena znanja

Predispitne obaveze

poena

Završni ispit

poena

aktivnost u toku predavanja

2

pismeni ispit

20

praktična nastava

18

usmeni ispt

20

kolokvijum-i

30

..........

 

seminar-i

10