Sistematika i osnove filogenije viših biljaka

Studijski program : Diplomirani biolog

Vrsta i nivo studija: Osnovne akademske studije

Naziv predmeta: Sistematika i osnove filogenije viših biljaka

Šifra predmeta: OB027

Nastavnik:dr Pal Boža, dr Goran Anačkov

Status predmeta:obavezni

Broj ESPB: 8

Uslov: položeni ispiti iz predmeta: Anatomija i morfologija biljaka, Terenska nastava 1 i 2; na ispit se donosi standardno sređena herbarska kolekcija

Cilj predmeta:Upoznavanje sa osnovnim sitematskim grupama viših biljaka,o njihovom poreklu, srodničkim vezama, diverzitetu i karakteru, njihovom morfologijom, evolucijom i filogenijom. Sagledavanje osnovnih filogenetskih pravaca u razvoju viših biljaka. Osnova za druge botaničke predmete.

Ishod predmeta: Predmet ima teorijski i praktični značaj. Student nakon savladanih obaveza sa razumevanjem koristi pojmove iz taksonomije i sistematike viših biljaka, razume njihove međusobne relacije i filogenetske odnose, te pravilno primenjuje i upotrebljava osnovne taksonomske i sistematske principe. Aplikativni značaj predmeta ogleda se u obuci studenta da na pravilan način koristi determinatore u radu sa višim biljkama, uspešno ih identifikuje i primenjuje osnovne modele u radu sa višim biljkama.

Sadržaj predmeta

Teorijska nastava

Sistematika kao nauka, osnovni pojmovi i metode istraživanja. Taksonomija i sistematika, taksonomske kategorije, binalna nomenklatura, subordinacija sistemskih jedinica. Istorijat razvoja biljnog sveta u etapama razvojaZemlje. Osnovni evolucioni pravci grupa viših biljaka i filogenetski koncepti. Adaptivna radijacija, predačke linije i ishodišne grupe. Prve kopnene biljke, Rhyniophyta,Zosterophylophyta, Bryophyta, Psilotophyta, Lycopodiophyta, Equisetophyta, Polypodiophyta organizacija, razmnožavanje i evolutivni značaj. Pojava semena, biljke sa semenima. Pinophyta, karakteristike i podela. Skrivenosemenice, karakteristike i osnovne grupe. Razvoj skrivenosemenica i osnovni koncepti porekla pojedinih grupa skrivenosemenica. Karakteristike osnovnih grupa podklasa dikotiledonh i monokotiledonih biljaka.

Praktična nastava

Taksonomija kao osnova sistematike, determinacija biljaka, osnovni koncept i pravila. Spolašnja morfologija i sistemi razmnožavanja odabranih predstavnika sistematskih grupa:talusnih i pravih mahovina, izospornih i heterospornih prečica i paprati, rastavića, golosemenica, dikotiledonih i monokotiledonih cvetnica.

Literatura

1. Tatić, B., Blečić, V. (2002): Sitematika i filogenija viših biljaka. Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd.

2. Mägdefrau, K., Ehrendorfer, F. (1997): Botanika, sistematika, evolucijaigeobotanika, 31 izd., hrv. transl.: Domac, R., 4. izd. Školskaknjiga, Zagreb.

3. Boža, P., Marin, P., Veljić, M., Anačkov, G., Janaćković, P. (2004): Praktikum za determinaciju viših biljaka. Old Commerc, Novi Sad.

4. Igić, R., Vukov, D. (2000): Praktikum iz sistematike viših biljaka, Univerzitet u Novom Sdu, Prirodno-maematički fakultet, Novi Sad.

5. Wettstein, R. (1935): HandbuchderSystematischenBotanik. Franz Deuticke, Leipzig und Wien.

6. Takhtajan, A. (2009): Flowering Plants, sec. ed. Springer Science+Business Media, Berlin.

Broj časova aktivne nastave

Predavanja:4

 

Vežbe:4

Drugi oblici nastave:

Studijski istraživački rad:

Ostali časovi

Metode izvođenja nastave: Predavanja sa prezentacijama, praktičan rad sa biljnim materijalom, vizuelizacija detalja i njihova obrada, učenje otkrivanjem.

Ocena znanja

Predispitne obaveze

poena

Završni ispit

poena

predavanja - prisustvo

 

test

 

praktična nastava - prisustvo

 

usmeni

40

kolokvijumi

 

praktični ispit

30

semestralni testovi

30